De energietransitie, een spel?
Afgelopen week speelde ik een bordspel van de Duurzame Energiecooperatie Apeldoorn, kortweg DeA. Iedere speler kreeg een eigen sector toegewezen: product, wetgeving, mensen, planeet, winst of energiebalans. Het doel was om Apeldoorn energieneutraal te maken en als spelers gezamenlijk over de eindstreep te komen. We bouwden windturbines, zonneparken, batterijen voor de opslag voor stroom, legden maisvelden aan, en herbruikten agrarisch afval. Maar het was bijna onmogelijk om alle spelers bij elke speelkaart vooruit te laten lopen. Vooral de spelers wetgeving en mensen bleven ver achter.
Langzaamaan wordt dit spel in Apeldoorn werkelijkheid. In de eerste helft van 2019 wordt het landelijk Klimaatakkoord gesloten. Dit akkoord wordt per regio uitgewerkt in een Regionale Energie Strategie. Onze Cleanteach Regio zal binnen een jaar na het verschijnen van het klimaatakkoord met een concreet plan moeten komen voor de reductie van minimaal 49 procent van de regionale energie-uitstoot voor 2030. Een enorme opgave.
De gemeente Apeldoorn zal, samen met de overige gemeenten binnen de Cleantech Regio, tot afspraken moeten komen hoe we deze reductie vorm gaan geven en waar binnen onze regio. De energietransitie zal hiermee een gigantische boost krijgen.
Ik ben blij dat de energietransitie breed op de agenda van de raad komt. Konden we er kortgeleden als politiek nog omheen, nu niet meer. En dat is goed, want met een concreet plan voor de energietransitie kunnen we meters maken.
Onze college en onze gemeenteraad zullen daarbij keuzes moeten maken die niet altijd aantrekkelijk zijn voor iedere speler. Omdat hiervoor de energieopgave te groot is en belangen van verschillende sectoren te ver uit elkaar liggen. Dit zien we nu al met de zonneparken die recent in de raad voorbij kwamen. Wat een wisselende emoties en belangen spelen daar. Hetzelfde zal straks gebeuren met windturbines, (grote) batterijen voor de opslag van energie, alle woningen van het aardgas af, enzovoort.
Maar laten we er als politiek voor waken dat onze inwoners niet de pion op het spelbord zijn die pertinent achterblijft. Daarvoor zal de gemeente Apeldoorn haar inwoners mee moeten nemen. Door bijvoorbeeld aan iedereen uit te leggen waarom de energietransitie nodig is. Door duidelijk te maken waar inwoners mee kunnen beslissen en waar niet. Door de energietransitie financieel aantrekkelijker voor inwoners te maken. En door te helpen voorkomen dat de energietransitie de kloof tussen arm en rijk niet nog groter maakt.
De gemeente, en zeker ook het Rijk en provincies, zullen tegelijkertijd naar zichzelf moeten kijken door eigen wetgeving aan te passen. Zodat de overheid niet zelf een van de laatste spelers blijft en de energietransitie vertraagd.
Als alle spelers op het spelbord erop vooruitgaan, zal de energietransitie een stuk makkelijker verlopen. Laten we daar als politiek naar streven.
Voor meer over de regionale energiestrategie zie: https://www.cleantechregio.nl/nieuws/715-regionale-energie-strategie-res
Voor meer over het spel energietransitie zie https://www.hanze.nl/nld/onderzoek/speerpunten/energie/onderwijs/onderwijsmateriaal/energy-game
Willeke de Jager
Fractievertegenwoordiger