Vertrouwen wij onze inwoners nog wel?
Over het belang van een breed maatschappelijk middenveld
Onderstaand is de gehele inbreng van Jarin van der Zande terug te vinden bij de politieke beschouwingen van 3 juli 2025.
80 jaar geleden werd ons land bevrijd. Afgelopen april hebben we dat op een hele mooie manier kunnen vieren in Apeldoorn. Die viering zorgde in ieder geval bij mij, maar ik denk ook bij u allen, voor een gevoel van dankbaarheid dat we in een vrij en welvarend land mogen wonen. Het is goed om die dankbaarheid vast te houden.
Kijk hier de volledige bijdrage terug. Tekst gaat verder onder de video.
Toch kan je ook makkelijk het gevoel overvallen dat het de afgelopen jaren alleen maar slechter gaat. Geopolitieke krachten werken door op de weerbaarheid van onze samenleving. Onze generatie X, wordt ‘generatie angststoornis’, zoals verwoord door sociaal psycholoog Jonathan Haidt, die hier een indrukwekkend boek over schreef. Het aantal mensen in armoede daalt, maar daar staat tegenover dat de problematiek zwaarder wordt. Er komen steeds meer mensen langdurig in de financiële problemen, waarschuwt het Sociaal Cultureel Planbureau eind vorig jaar.
Maar toch ben ik hoopvol. Ik zie, zeker in Apeldoorn, hele mooie initiatieven.
Begin van dit jaar sprak ik een jonge vrouw die door een samenloop van omstandigheden afhankelijk raakte van onder andere de kledingbank. Maar met hulp van mensen om haar heen, heeft ze haar leven meer op orde en is ze nu in Apeldoorn actief als vrijwilliger bij een tweedehands kledingwinkeltje. Daar helpt ze anderen.
Zo zijn er veel meer verhalen. Onze fractie is op bezoek geweest bij de buurtcirkel van Riwis, of de buurtkoffiebus van stichting Present in de Maten. Op al deze plekken ontmoeten mensen elkaar, en staan ze voor elkaar klaar. Daar hebben ze bijna geen overheid voor nodig, en het maatschappelijke en economisch rendement is een veelvoud van de initiële kosten.
We hebben het vaak over het fenomeen dat de samenleving de overheid niet vertrouwd. En dat we dat vertrouwen moeten terugwinnen. Maar moeten we het met elkaar niet veel meer hebben over de vraag: Vertrouwen wij onze inwoners nog wel? Want een democratische samenleving bloeit wanneer burgers in staat en bereid zijn gemeenschappelijke problemen aan te pakken. Te participeren en actief mee te doen in onze samenleving.
Het is precies om die reden dat de voorgenomen bezuinigingen op spoor 3, de keuze om subsidies van maatschappelijke instellingen niet te indexeren, voor de ChristenUnie heel erg moeilijk is. We hebben het niet over een eenmalige bezuiniging van 2.9 miljoen. Door het structurele karakter van dit voorstel, ontzeggen we de komende 4 jaar we ons maatschappelijk middenveld 9.2 miljoen euro aan bijdragen!
Zeker wanneer dit de preventieve zorg raakt voor onze meest kwetsbare inwoners. Wij zijn bereid om de OZB te verhogen om de waardevolle informele zorg aan onze inwoners te beschermen. Wij dienen hiervoor een voorstel in.
De maatregelen op het gebied van jeugdzorg gaan we na de zomer behandelen, in samenhang met de aanbevelingen van de raadswerkgroep. De, nu al, in de voorjaarsnota opgenomen bezuinigingsresultaat is voorbarig, maar wij gaan hierover graag het gesprek aan. Doe dat ook met de professionals! Wij geloven in het belang van een hoopvolle en daadkrachtige generatie jongeren. Die hoeven bij een tegenvaller niet meteen 'de jeugdzorg in'. Als we het sociale weefsel versterken en zorgen dat kinderen, jongeren en hun ouders elkaar ontmoeten, in gesprek raken en oog krijgen voor elkaar versterk je de basis.
Voorwaarde daarvoor is dat we integraal beleid en de visie op 'Spelen-bewegen en ontmoeten’ ook structureel borgen in de begroting. We moeten af van Dat houtje-touwtje ad-hocbeleid. Ook hier komt van de ChristenUnie een voorstel over.
De lastenverhogingen in spoor 1 worden door niemand met gejuich ontvangen. Wat voor de ChristenUnie belangrijk is, is dat deze belastingverhogingen in de eerste plaats redelijk zijn, de gebruiker betaalt, en krijgt daar ook wat voor terug. Maar ook rechtvaardig. De stijging van de begraafrechten mag er niet voor zorgen dat mensen, gedreven vanuit financiële redenen, zich niet kunnen laten begraven. Om dit te voorkomen dient de ChristenUnie een motie in.
In een tijd waarin er moet worden bezuinigd, is het niet meer dan fair om met alle partijen de handschoen op te pakken, en zo nodig wat in te leveren. In de voorjaarsnota staat hierover een mooie zin: We willen niet onnodig beschadigen wat niet meer te herstellen is. Voor de ChristenUnie is dit zeker voor spoor 3 relevant, en moeten we constateren dat er onvoldoende is nagedacht over de effecten van deze voorstellen.
De ChristenUnie heeft vertrouwen in onze inwoners, onze verenigingen en stichtingen. Laten we dat maatschappelijke kapitaal koesteren en versterken!
