Botsende belangen - de nieuwe omgevingsvisie
Misschien had u er al van gehoord, misschien nog helemaal niet: de nieuwe omgevingswet komt er aan. De grootste verandering in wetgeving sinds het vernieuwen van de grondwet in 1848, zo heb ik horen zeggen. Dachten we met de decentralisaties in het sociale domein de grote veranderingen wel gehad te hebben, dan komt deze er nog aan.
Wat houdt het in? Alle wetgeving op het gebied van de ruimtelijke leefomgeving komt onder een dak: de omgevingswet. Burgers en andere partijen krijgen eerder inspraak en een grotere rol en problemen worden meer lokaal opgelost. Als u wilt hebt u straks meer te zeggen over hoe uw omgeving er uit komt te zien. De gemeente Apeldoorn probeert dit nu uit door pilots in de wijken de Maten en Zuid.
En nu ligt er de omgevingsvisie van de provincie Gelderland, met als titel ‘Gaaf Gelderland’, een hippe alliteratie, want al is Gelderland dan geen Randstad, we horen er natuurlijk helemaal bij. Een 68 pagina tellend document met grootse ambities: we worden de eerste afvalloze provincie van Nederland, in 2050 is Gelderland klimaatneutraal en klimaatbestendig, in 2030 is al het busvervoer in Gelderland zonder uitstoot enzovoort.
Ik word blij van deze omgevingsvisie waarin de overheid richting geeft. Maar tegelijk borrelt de kritiek in me omhoog. Want hoe bereiken we deze ambities? We hebben beperkte fysieke ruimte in Gelderland. En er zijn zoveel botsende belangen onder burgers, ondernemers en overheden. Het woord ‘ belangen’ komt echter maar drie keer voor in de omgevingsvisie. En er wordt maar twee keer gerept over schaarse ruimte. De provincie weet wel dat het allemaal zo makkelijk niet zal gaan, maar benoemt het liever niet.
Chris de Stoop beschrijft in zijn boek ‘Dit is mijn Hof’ treffend en bitterzoet de botsende belangen bij het onder water zetten van de Hedwigepolder in Zeeuws-Vlaanderen. Wat een treurnis dat verschillende overheden, belangen groepen, ondernemers en burgers zo tegenover elkaar komen te staan en uiteindelijk de boeren (en mijn inziens ook waardevol landschap) het onderspit delven. Zou een omgevingsvisie hier verbetering in hebben gebracht? Zonder het expliciet afwegen van de vele belangen betwijfel ik dat.
Hoewel de problemen van de Hedwigepolder ver van Apeldoorn afstaan, spelen ook in onze gemeente botsende belangen. Denk alleen al aan de recente discussies rond de plaatsing van windmolens. De gemeente Apeldoorn komt binnenkort met haar eigen omgevingsvisie (elke overheid moet er eentje opstellen). De ‘ toekomsttafels’ waar u en ik momenteel bij kunnen aanschuiven geven daar input voor. Ik zou het van lef vinden getuigen als onze gemeente niet alleen de ambities in deze omgevingsvisie beschrijft, maar ook botsende belangen en knelpunten durft te benoemen. Pas dan kan zo’n ambitieuze visie leiden tot een constructief gesprek. En zullen we er met elkaar in de toekomst baat bij hebben.
Willeke de Jager
Fractievertegenwoordiger
Donderdag 5 juli wordt in de Politieke Markt de omgevingsvisie van de provincie Gelderland, en de zienswijze daarop van de gemeente, besproken door de gemeenteraad.
