Regering en kiezers
Zoals vast iedereen wel heeft gehoord of gelezen, hebben wij een nieuw kabinet. Het heeft lang geduurd, maar toen zaten vier partijen wel op één lijn. Omdat verschillende andere partijen niet wilden regeren (GroenLinks, SP, PvdA) of door andere partijen werden uitgesloten (PVV) was de huidige combinatie de enig mogelijke. Niet willen regeren heeft in elk geval deels te maken met angst voor de volgende verkiezingen. Regeringen moeten soms pijnlijke maatregelen nemen. De afgelopen jaren is dat vaak gebeurd. Beide regeringspartijen hebben dat gemerkt bij de stembus.
Kiezersangst
Hoe begrijpelijk het ook is dat partijen regeringsangst hebben, regeren behoort het doel te zijn van elke serieuze politieke partij. Natuurlijk is het altijd een politieke afweging onder welke voorwaarden je wel of (nog) niet wilt meedoen. Niet altijd beseffen partijen voldoende de verantwoordelijkheid die ze hebben, op grond van het aantal zetels dat de kiezers hebben gegeven. Als dan (soms grotere) partijen zeggen: wij doen niet mee, is dat toch een vorm van weglopen voor verantwoordelijkheid. Daarom zijn de vier partijen die wel de moed hadden mee te doen, daarin te prijzen.
Waarom regeren?
Dat brengt me meteen op de taak van een regering. Elke partij heeft daarover eigen opvattingen die uiteindelijk het verschil tussen de partijen uitmaken. En natuurlijk wil elke partij graag het eigen verkiezingsprogramma voor de volle 100% uitvoeren. Dat verkiezingsprogramma is immers volledig in het belang van het land, gezien door de bril van de eigen politieke overtuiging. Als je dan maar een deel kunt uitvoeren, omdat je samen moet werken doe dat pijn. Daarom is het goed om te beseffen dat het allereerste landsbelang is dat er geregeerd wordt. Geen regering wordt regeringsloosheid. Nu besef ik wel dat wanneer een nieuw kabinet niet gevormd kan worden er een demissionair kabinet aan het werk blijft. Dat betekent echter vooral dat we wettelijke regels hebben gemaakt waardoor regeringloosheid niet gemakkelijk zal voorkomen. Paulus schrijft in de brief aan de Romeinen (en de Nederlandse Geloofsbelijdenis spreekt dat na) dat regeringen door God zijn ingesteld om ervoor te zorgen dat alles ordelijk toegaat. Paulus wist heel goed hoe onrechtvaardig de Romeinse regering in zijn tijd was. Toch verkiest hij harde meesters boven regeringloosheid. Het is die wijsheid die geleid heeft tot de afspraken die de basis vormen voor het kabinet Rutte III. En dan zullen die afspraken best pijn doen aan de ene of de andere partij. Hier is gekozen voor landsbelang. En daarom wensen we dit kabinet graag Gods zegen toe op het werk dat de komende jaren moet worden gedaan.
Roelof Veen
