Wijsheid van de minderheid
Vorige week werd het nieuwe regeerakkoord gepresenteerd. Daar is lang en hard aan gewerkt. In verschillende kranten trof ik dit weekend reconstructies aan vanhet hele voortraject. De verkiezingsuitslag, de eerste pogingen van het ‘motorblok’ om een 4e partner te vinden, en tenslotte het traject met de huidige 4 partijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie. In de kranten ook beoordelingen en lijstjes van de inhoud van het regeerakkoord. De ene keer valt dat positief uit, een andere keer is het oordeel kritischer.
Het Nederlands Dagblad bracht de uitkomsten van een enquête onder de lezers. Tevredenheid over de deelname van de ChristenUnie en over het onderhandelingsresultaat. Lezers zijn positief over de ChristenUnie-invloed op duurzaamheid, aanpak illegale prostitutie, klimaat en ontwikkelingshulp. Ook waardering voor het opkomen voor eenverdieners. Tegelijk gefronste wenkbrauwen bij het niet versoepelen van het kinderpardon. Maar ook begrip dat je in zo’n ingewikkeld onderhandelproces niet altijd kunt krijgen wat je wilt.
Volgens mij heeft een kabinetsformatie met twee partijen het gemakkelijker. Je hoeft met minder smaken rekening te houden als je met z’n tweeën al over een ruime meerderheid beschikt. En als je het ergens oneens over bent dan kun je met twee partijen eenvoudig uitruilen. ‘Als jullie hier je zin krijgen, dan willen wij daar ónze zin.’ De vraag is wat voor het draagvlak voor een nieuw kabinetbetekent en of dit de verstandigste plannen oplevert.
Bij vier partijen ligt dat lastiger. Vanuit vier programma’s tot een logisch samenhangend geheel komen is een moeilijker puzzel. De wensen lopen meer uit elkaar. Tegelijk zou het best wel eens kunnen zijn dat het wijzere plannen oplevert met meer draagvlak in het land. Want met z’n vieren is er meer en rijkere input. Vanuit vier partijen worden er meer uiteenlopende ingrediënten aangedragen voor het uiteindelijke gerecht. En alle vier willen naderhand iets van zichzelf terug zien. Met de blendermethode red je het dan niet. Dat zou ook alleen een kleurloze smurrie opleveren. Je wordt gedwongen om goed na te denken hoe je met al die verschillende ingrediënten dan tóch een smakelijk gerecht krijgt. Uiteindelijk zal er meer te proeven zijn van de wijsheid van de minderheid.
Erik Jan Aalbers,
raadslid ChristenUnie