Draagvlak en besluiten
In de afgelopen week kregen we weer een aantal mooie voorbeelden te zien van de dilemma’s waarmee iedere bestuurder te maken krijgt als het te nemen besluit veel emotie oproept bij de inwoners.
Als eerste een paar avonden die de rijksoverheid heeft belegd over de vliegroutes ten behoeve van vliegveld Lelystad. De eerste avond was bedoeld voor raadsleden en bestuurders. De tweede was voor belangstellende bewoners. Op beide avonden werd sterk de indruk gewekt dat er weinig meer te veranderen was aan de besluiten. Dat betekent dat het beeld dat bewoners hebben van de hinder die meekomt met de vliegtuigen, ook niet meer zal veranderen tot het moment dat (2019) de vliegroutes daadwerkelijk zullen worden gebruikt. Het tweede voorbeeld komt van ver weg. De regio Catalonië in Spanje, hoofdstad Barcelona, wil een referendum houden over onafhankelijkheid. Regering en parlement in Madrid, gesteund door de hoogste rechter daar, zeggen dat dit referendum in strijd is met de Spaanse wetgeving en daarom niet mag worden gehouden. Er vinden arrestaties plaats, stemlokalen worden dichtgehouden en de Spaanse regering roept de bevolking op om niet te stemmen. De tegenstanders van onafhankelijkheid zullend daarom wel thuisblijven (ongeveer de helft van de kiezers) en de voorstanders (de andere helft) zullen alles proberen om toch te stemmen en daarmee het referendum royaal winnen. Het derde voorbeeld is van dichtbij. Afgelopen donderdag hield onze gemeenteraad een eerste bespreking over windmolens in Apeldoorn. De publieke tribune zat vol en uit de verschillende bijdragen bleek duidelijk dat er heel goed naar de protesten was geluisterd. Dat betekent overigens wel dat onze doelstelling voor duurzame energie (geen fossiele brandstoffen gebruiken) nu moeilijker haalbaar wordt.
Met betrekking tot Lelystad is de algemene opvatting in deze regio dat het Rijk wel zal doorzetten, omdat Schiphol niet verder mag groeien en er nu eenmaal voor Lelystad is gekozen. De echte hinder zal pas in 2019 blijken en dan kan het mee of tegenvallen. In Spanje zullen we de gevolgen wel gaan merken. Twee partijen zijn op ramkoers en geen van beide wil gas terugnemen. De Spaanse regering moet zich afvragen of de Spaanse staat hiermee kan winnen en de regio moet zich afvragen of een vechtscheiding goed is voor Catalonië. Wat betreft de windmolens zijn er zeker objectieve argumenten die pleiten voor voorzichtigheid, omdat er zeker hinder zal zijn. Hoe erg deze zal zijn, is moeilijk te zeggen, omdat windmolens steeds hoger en groter worden, waardoor de hinder ook sterker kan worden. Het alternatief in duurzame energie is echter ook niet meteen voorhanden.
Besturen in een democratisch systeem kan lastig zijn. Dat blijkt in alle drie de voorbeelden. Doordrukken van besluiten omdat er iets moet gebeuren, geeft onvrede. Besluiten niet nemen vanwege de weerstand, geeft stilstand. Beide zijn slecht voor het vertrouwen in politiek en bestuur. Wie lost voor ons het dilemma op?
Roelof Veen
